ΣΤΗΜΕΝΟ παιχνίδι σε βάρος των περίπου 4.000.000 Ελλήνων που συνθέτουν τη «μεγάλη στρατιά» των παικτών του ΟΠΑΠ, καθώς επίσης και σε βάρος των 35.000 μετόχων της εταιρείας, μοιάζει να είναι η σχεδιαζόμενη ιδιωτικοποίηση της ημικρατικής λοταρίας.
Οι αιφνιδιαστικές αποφάσεις των αξιωματούχων ‘ της κυβέρνησης και τα κρυφά παζάρια τους με την Κομισιόν και την τρόικα σε συνδυασμό με τον επαμφοτερίζοντα ρόλο του Ταμείου Αξιοποίησης της Δημόσιας Περιουσίας διαμορφώνουν συνθήκες ολικής ανατροπής στα μέχρι τώρα δεδομένα.
Ταυτόχρονα, η πρόταση της γενικής εισαγγελέως του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου παραπέμπει μεν στο Ελληνικό Συμβούλιο της Επικρατείας για την τελική απόφαση, ωστόσο αναφέρει ρητά ότι η χορήγηση στον ΟΠΑΠ του αποκλειστικού δικαιώματος διεξαγωγής, διαχείρισης και λειτουργίας τυχερών παιγνίων επιβάλλει περιορισμούς τόσο στην ελεύθερη παροχή υπηρεσιών όσο και στην ελευθερία εγκατάστασης. Η εξέλιξη αυτή αποτελεί ένα νέο «βαρίδι» για τις προοπτικές της εταιρείας.
Την ίδια στιγμή, το νέο μάνατζμεντ του ΟΠΑΠ δείχνει «να έχει χάσει την μπάλα», ενώ από την άλλη πλευρά τα ισχυρά και αντιμαχόμενα επιχειρηματικά συμφέροντα (εγχώρια και ξένα) καραδοκούν εν όψει των εξελίξεων στη χρυσοφόρο αγορά του τζόγου.
Το σκηνικό συμπληρώνεται με την εποπτική Αρχή της κεφαλαιαγοράς και τη διοίκηση του Χρηματιστηρίου, που εμφανίζονται να είναι κατώτερες των περιστάσεων.
Το αποτέλεσμα όλων αυτών καταγράφεται με τον πιο «ωμό» και βίαιο τρόπο στο χρηματιστηριακό ταμπλό, όπου η αγοραία αξία του ΟΠΑΠ απομειώνεται ραγδαία.
Με συνέπεια το θεωρούμενο «ασημικό» των ιδιωτικοποιήσεων να κινδυνεύει να μεταβληθεί σε «τσίγκο»…
Μέσα σε μία εβδομάδα ήρθαν στην κυριολεξία τα πάνω κάτω, αφού στη διάρκεια πέντε και μόνο χρηματιστηριακών συνεδριάσεων (το διάστημα από τις 12 έως τις 19 Σεπτεμβρίου) η αποτίμηση του ΟΠΑΠ απομειώθηκε κατά 670 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για απώλειες που ισοδυναμούν με την αξία που έχει στον «ναό του χρήματος» ολόκληρη η πετρελαϊκή εταιρεία ΜότορΌιλ…
Αιτία και αφορμή για την «αιματοχυσία» στον ΟΠΑΠ είναι η επερχόμενη επιβολή (από την αρχή του 2013) μεγάλων φορολογικών συντελεστών στα μεικτά κέρδη από τα τυχερά παιχνίδια . Γεγονός που επιδρά αρνητικότατα στην κερδοφορία της εταιρείας και αλλάζει κατά πολύ τους «κανόνες» για την αποκρατικοποίηση.
Το ιστορικό
Σε αδρές γραμμές το ζήτημα έχει ως εξής: Τον Αύγουστο του 2011 δημοσιοποιήθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ο νόμος για τη ρύθμιση της αγοράς παιγνίων. Προέβλεπε τη χορήγηση αδειών για «φρουτάκια» και για ιντερνετικό στοίχημα. Όριζε δε ότι το Δημόσιο θα παίρνει το 30% από τα μεικτά κέρδη των παιχνιδιών αυτών. Το πεδίο εφαρμογής του συγκεκριμένου νόμου εξαιρούσε από τις φορολογικές διατάξεις τον ΟΠΑΠ.
Ο οποίος μάλιστα πέρυσι συμφώνησε να πληρώσει 935 εκατ. ευρώ στο Ταμείο Αξιοποίησης της Δημόσιας Περιουσίας για την παράταση του μονοπωλίου και τη μεγάλη άδεια για τα 35.000 «φρουτάκια» χωρίς να τεθεί κανένα θέμα φορολόγησης.
Αυτό προέκυψε αιφνιδιαστικά τώρα και έπειτα από διαβουλεύσεις με την Κομισιόν, προκειμένου να υπάρχει μια ενιαία και χωρίς διακρίσεις φορολογία. Κατ’ ουσίαν, όμως, το ήδη νομικά «δηλητηριασμένο» μονοπώλιο του ΟΠΑΠ υφίσταται μεγάλο οικονομικό πλήγμα.
Τα δύο τελευταία εξάμηνα (το δεύτερο του 2011 και το πρώτο του 2012) τα μεικτά κέρδη του ΟΠΑΠ σε εταιρικό και όχι σε επίπεδο ομίλου που περιλαμβάνει και την Κύπρο διαμορφώθηκαν στο 1,3 δισ. ευρώ.
Επ’ αυτών, το Δημόσιο θα παίρνει το 30%, ήτοι 390 εκατ. ευρώ ετησίως.
Φυσική συνέπεια είναι να περιοριστεί δραστικά το λειτουργικό αποτέλεσμα και πάνω απ’ όλα η καθαρή κερδοφορία της εταιρείας. Από την οποία θα χαθούν πάνω από 150 εκατ. ευρώ με βάση τα παραπάνω δεδομένα, τα οποία φυσικά είναι εξόχως αρνητικά για τους μετόχους της εταιρείας.
Εξίσου δυνατό χτύπημα δέχονται και όσοι παίζουν στα παιχνίδια του ΟΠΑΠ, αφού από την αρχή του νέου έτους θα φορολογούνται με 10% από το πρώτο ευρώ των διανεμόμενων κερδών. Μπορεί, δηλαδή, κάποιος να ποντάρειΐ.000 ευρώ σε ένα παιχνίδι και να παίρνει πίσω 100 ευρώ.
Από αυτά, όμως, τα 100 ευρώ θα παρακρατείται το 10% ως φόρος στα κέρδη… Τα δύο τελευταία εξάμηνα ο τζίρος στα παιχνίδια του ΟΠΑΠ ήταν 4 δισ. ευρώ και στους νικητές επιστράφηκαν ως κέρδη 2,7 δισ. ευρώ.
Τώρα, από αυτά τα κέρδη, τα 270 εκατ. ευρώ θα πηγαίνουν στα ταμεία του κράτους, ενώ με τις ισχύουσες διατάξεις το Δημόσιο παίρνει μόνο περί τα 60 εκατ. ευρώ.
Δεν χωρά αμφιβολία ότι η κυβέρνηση, δίκην αλχημιστού, φορτώνει την αποκρατικοποίηση του ΟΠΑΠ στους… Έλληνες τζογαδόρους. Διότι ενδιαφέρεται πλέον μόνο για την είσπραξη φόρων, οι οποίοι για να υπάρχουν, πρέπει οι παίκτες να παίζουν καινά χάνουν…
Σιγουριά
Κύκλοι του ΤΑΙΠ ΕΔ σχολιάζουν πάντως ότι, με την απόφαση της Επιτροπής, ο ΟΠΑΠ «σιγουρεύει» ότι δεν θα υπόκειται σε απαιτήσεις ή σε άλλη οικονομική υποχρέωση λόγω κρατικής ενίσχυσης μέχρι το 2030. Δηλαδή, η εταιρεία θα έχει υψηλό βαθμό «ασφάλειας δικαίου» σχετικά με τη μελλοντική οικονομική κατάστασή του ΟΠΑΠ, η οποία ασφάλεια ήταν εντελώς αδύναμη από το 2000.
Η «ασφάλεια δικαίου» ωφελεί και τον ίδιο τον ΟΠΑΠ, καθώς εξαλείφεται κάθε μελλοντικός κίνδυνος να κληθεί να επιστρέψει εντόκως ποσά που πιθανόν να κρίνονταν ως παράνομες κρατικές ενισχύσεις.
Επιπλέον, η χορήγηση αδειών προς τρίτους παρόχους θα καθυστερήσει μέχρι και μετά την 1η Ιανουαρίου 2013, ενώ τα παιχνίδια για τα οποία δύνανται να λάβουν άδεια τρίτοι πάροχοι περιορίζονται στα διαδικτυακά live παίγνια καζίνο και στα live τουρνουά πόκερ. Τα παίγνια αυτά δεν ανταγωνίζονται τα παίγνια του ΟΠΑΠ, ο οποίος μπορεί εφόσον το κρίνει επιχειρηματικά επωφελές να δραστηριοποιηθεί και σε αυτά.
Με βάση αυτά τα δεδομένα, από το ΤΑΙΠΕΔ θεωρούν ότι ανοίγει ο δρόμος για την πώληση των μετοχών που κατέχει το ΤΑΙΠΕΔ στον ΟΠΑΠ, καθώς, με δεδομένη την επίλυση όλων των ζητημάτων περί κρατικών ενισχύσεων σε βάρος της εταιρείας, οι υποψήφιοι επενδυτές θα μπορούν πλέον να διαμορφώσουν καθαρή και χωρίς ερωτηματικά άποψη για την πραγματική αξία της εταιρείας.
Ελκυστικότερο
Οι κυβερνητικοί σχεδιασμοί δείχνουν πάντως ότι το τίμημα της πώλησης του 29% δεν είναι πια η σημαντικότερη παράμετρος, αφού με τους νέους φορολογικούς συντελεστές πέφτει αισθητά και η αξία του ΟΠΑΠ.
Έτσι όμως γίνεται ελκυστικότερο για τους υποψήφιους μνηστήρες το προς πώληση πακέτο. Εξέλιξη που ευνοεί περισσότερο τους Έλληνες επιχειρηματίες, οι οποίοι αποκτούν την ευχέρεια να «χτυπήσουν» τον ΟΠΑΠ με λιγότερα κεφάλαια. Είναι ενδεικτικό ότι πριν ανακοινωθούν τα νέα κυβερνητικά σχέδια το 29% του ΟΠΑΠ είχε χρηματιστηριακή αξία 580 εκατ. ευρώ, ενώ τώρα αποτιμάται στα 400 εκατ. ευρώ.
Όλα αυτά βεβαίως δεν λαμβάνουν υπόψη τον εμπλουτισμό του χαρτοφυλακίου του ΟΠΑΠ με τα «φρουτάκια» και την πιθανότητα να κερδίσει την άδεια για τα λαχεία, μέσω κοινοπρακτικού σχήματος. Ειδικά για τα ηλεκτρονικά μηχανήματα τζόγου, μπορεί να προκύψει εμπλοκή, καθώς ο ΟΠΑΠ είναι πιθανό να μην μπορέσει να στήσει τα «φρουτάκια» έναν χρόνο πριν δοθούν οι άλλες άδειες σε ιδιώτες.
Σε κάθε περίπτωση, η υπόθεση ΟΠΑΠ του ΟΠΑΠ κινητοποιεί μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο συγκαταλέγονται στους μνηστήρες. Οι όμιλοι Κόκκαλη, Κοπελούζου, Μπόμπολα είναι ψηλά στη «λίστα» των ενδιαφερομένων, ενώ από κοντά παρακολουθεί τις εξελίξεις και ο όμιλος Βαρδινογιάννη. Δεδηλωμένο ενδιαφέρον υπάρχει από πλευράς του επιχειρηματία Δημήτρη Μελισσανίδη, αλλά και του Δημήτρη Κοντομηνά, ενώ τις τελευταίες μέρες ακούγεται ότι και ορισμένοι εφοπλιστές μπορεί να είναι παρόντες στις εξελίξεις.
Από πλευράς ξένων, η ιταλική LottoMatica «παίζει δυνατά» για τον ΟΠΑΠ, όπως επίσης και αρκετές άλλες εταιρείες, αλλά και funds. Στην τελευταία περίπτωση πιο δραστήριο είναι το τσεχικό PPF που έχει συμμετοχή στην Τράπεζα Πειραιώς, αλλά θέλει να μπει και στην κοινοπραξία του ΟΠΑΠ για τα κρατικά λαχεία. Οι Τσέχοι είχαν κλείσει συμφωνία με τη διοίκηση Σπανουδάκη, αλλά πρέπει τώρα να έχουν το πράσινο φως από τον νέο πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο Κων. Λουρόπουλο. Ο οποίος όμως δεν έχει ξεκαθαρίσει αν θα ακολουθήσει την «προσωπική στρατηγική» Σπανουδάκη στο συγκεκριμένο ζήτημα.
Σε ό,τι αφορά τα κρατικά λαχεία, μπαίνουν πλέον στο τελικό στάδιο, όπου φαίνεται ότι θα υπάρξουν μόνο δύο από τους αρχικά τρεις διεκδικητές. Στο πρώτο σχήμα είναι η κοινοπραξία του ΟΠΑΠ (μαζί με τη LottoMatica, τη Scientific Games καιτην Ιντραλότ), ενώ στο δεύτερο ο όμιλος Κοπελούζου συμπράττει με την ιταλική Sisal. Η υπό παραχώρηση άδεια των λαχείων θα θεσπίζει φορολόγηση 30% στα μεικτά κέρδη, ενώ θα ζητείται και ένα ποσό ως ελάχιστα πάγια έσοδα για το Δημόσιο.
Επί ξύλου κρεμάμενοι οι επενδυτές
Ζήτημα απιστίας εγείρουν οι επενδυτές για τις αποφάσεις σχετικά με τον ΟΠΑΠ. Οι μέτοχοι της εταιρείας όχι μόνον δεν είχαν προειδοποιηθεί για τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν, αλλά είχαν και επίσημες διαβεβαιώσεις ότι δεν υπάρχει καμία φορολογική εμπλοκή. Στην τελευταία λογιστική κατάσταση του πρώτου φετινού εξαμήνου τονιζόταν (σελίδα 12) ότι ο ΟΠΑΠ εξαιρείται ρητά από το πεδίο εφαρμογής του νόμου για τα τυχερά παίγνια, που θέσπιζε φόρο 30% στα μεικτά κέρδη. Αυτό όμως ανατράπηκε βίαια, προκαλώντας θυελλώδεις αντιδράσεις και από πλευράς των διαχειριστών ξένων funds, αλλά και από ‘Έλληνες επενδυτές. Στελέχη του ΟΠΑΠ δέχθηκαν βροχή τηλεφωνημάτων για την κατάσταση που διαμορφώθηκε.
Στις 12 Σεπτεμβρίου το «χαρτί» του ΟΠΑΠ έκλεισε στα 6,41 ευρώ (6,83% άνοδος) αλλά με ιδιαίτερα μεγάλο όγκο συναλλαγών, που έφτασε στα 3,4 εκατ. κομμάτια. Οι υποψιασμένοι της αγοράς θεωρούν ότι κάποιοι γνώριζαν και γι’ αυτό φρόντισαν να πουλήσουν εγκαίρως. Την περασμένη Παρασκευή (14/9) άνοιξε και τυπικά ο ασκός του Αιόλου, καθώς είδαν το φως της δημοσιότητας οι πληροφορίες για την επιβολή του φόρου. «Δεν ξέρουμε τίποτε», ήταν η απάντηση του ΟΠΑΠ που δόθηκε μόλις ένα τέταρτο πριν από τη λήξη της συνεδρίασης…
Αν και συνέτρεχαν προφανείς λόγοι αναστολής διαπραγμάτευσης (για να ενημερωθούν οι επενδυτές με σαφήνεια για το τι συμβαίνει), εντούτοις κανείς δεν παρενέβη. Διευκολύνθηκαν έτσι να πουλήσουν εκείνοι που πιθανώς να γνώριζαν «κάτι παραπάνω». Μεσοβδόμαδα όμως ήρθε η ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών που προκάλεσε νέα σημαντική βουτιά της τιμής της μετοχής (στο -18,37% την περασμένη Τετάρτη). Μετοχή, μάλιστα, η οποία έχει και μάρκετ μέικερ…
Είναι ενδεικτικό ότι σε πέντε συνεδριάσεις άλλαξαν χέρια 20,5 εκατ.ευρώ, δηλαδή το 6,4% της εταιρείας, με τη συνολική αξία των συναλλαγών να είναι στα 106,8 εκατ. ευρώ. Αν μη τι άλλο, τα νούμερα αυτά δικαιολογούν μια περαιτέρω διερεύνηση, καθότι υπάρχει η αίσθηση για «άγριο παιχνίδι» σε βάρος των μετόχων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία από τους περίπου 35.000 μετόχους του ΟΠΑΠ, οι 32.000 είναι “Έλληνες ιδιώτες που κατέχουν συνολικά το 8%. Άλλο τόσο ποσοστό είναι στα χαρτοφυλάκια των Ελλήνων θεσμικών. Το 50% είναι σε ξένα χαρτοφυλάκια, ενώ το υπόλοιπο 34% ανήκει στο κράτος (5%) και στο ΤΑΙΠΕΔ(29%).
Το «μπαλάκι» στο ΣτΕ
Η ΧΟΡΗΓΗΣΗ στον ΟΠΑΠ του αποκλειστικού δικαιώματος διεξαγωγής, διαχείρισης και λειτουργίας τυχερών παιγνίων επιβάλλει περιορισμούς τόσο στην ελεύθερη παροχή υπηρεσιών όσο και στην ελευθερία εγκατάστασης. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε η γενική εισαγγελέας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ελεανόρ Σάρπστον, εξετάζοντας τα ερωτήματα που υπέβαλε το Συμβούλιο της Επικρατείας στο Δικαστήριο σχετικά με το αποκλειστικό δικαίωμα που έχει δοθεί στον ΟΠΑΠ για τη διεξαγωγή, διαχείριση, οργάνωση και λειτουργία των τυχερών παιγνίων στη χώρα. Είχε προηγηθεί το αίτημα των εταιρειών Stanleybet, William Hill KaiSportingbet, εγκατεστημένων στο Ηνωμένο Βασίλειο, που ζήτησαν από τις αρμόδιες ελληνικές Αρχές να τους επιτραπεί η άσκηση δραστηριότητας παροχής υπηρεσιών στοιχημάτων στην Ελλάδα ή να αναγνωρισθεί η νομιμότητα της έναρξης της δραστηριότητας αυτής.
Σύμφωνα με τη γενική εισαγγελέα, στο εθνικό δικαστήριο (Συμβούλιο της Επικρατείας) εναπόκειται να κρίνει αν η ελληνική νομοθεσία επιδιώκει το αποκλειστικό δικαίωμα διεξαγωγής, διαχείρισης, οργάνωσης και λειτουργίας τυχερών παιγνίων σε μία και μόνη επιχείρηση, η οποία έχει τη μορφή εισηγμένης στο Χρηματιστήριο ανώνυμης εταιρείας. Το εθνικό δικαστήριο θα πρέπει ακόμη να κρίνει αν η νομοθεσία αυτή όντως εξυπηρετεί τον σκοπό αυτό κατά συνεπή και συστηματικό τρόπο.
Διαβάστε το άρθρο «Τσίγκος» τα ασημικά του ΟΠΑΠ στην πηγή: ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΟΚΚΟΡΗ
