Στελέχη του ΟΠΑΠ χαρακτήριζαν ακατανόητη τη στάση του ελληνικού Δημοσίου, δεδομένου ότι πριν λάβει τις αποφάσεις του το Δ.Σ. του Οργανισμού, οι οποίες αποτέλεσαν και τις προτάσεις προς τη Γ.Σ., ως είθισται, είχε ενημερωθεί ο βασικός μέτοχος, δηλαδή το υπουργείο Οικονομικών.
Επιπλέον, είναι ίσως η πρώτη φορά στην ιστορία που μία Α.Ε. προσλαμβάνει δύο ελεγκτικο-λογιστικές επιχειρήσεις για τον έλεγχο των οικονομικών της. Η όλη ιστορία ανάγκασε πολλούς να σκεφτούν πως η πρόσληψη και δεύτερης εταιρείας ελέγχου μοιάζει με έμμεσο μήνυμα στη διοίκηση να τηρεί τη γραμμή Παπακωνσταντίνου και όχι εκείνη του Γερουλάνου.
Να τονιστεί, βέβαια, πως η KPMG έχει αναλάβει καθήκοντα συμβούλου της κυβέρνησης για τις ιδιωτικοποιήσεις με την επίσπευση της μείωσης ποσοστού του δημοσίου στον ΟΠΑΠ. Κάτι που σημαίνει πως η απόφαση της περαιτέρω μετοχοποίησης, ή πώλησης του 34% του ποσοστού του δημοσίου, είναι ειλημμένη, παρά τις αντιρρήσεις που έχουν ακόμη και υπουργοί, βουλευτές και στελέχη του κυβερνώντος κόμματος.
Κι όλα αυτά καθώς το τίμημα από την πώληση θα είναι πολύ μικρότερο από τα χρήματα που θα κερδίσει το δημόσιο από τα μερίσματα την επόμενη τριετία, ειδικά τώρα που υπάρχει απόφαση να αναπτυχθεί ο Οργανισμός στον διαδικτυακό τζόγο, όπως και τα άλλα παιχνίδια που έχουν ξεκινήσει, αλλά και τα «φρουτάκια», που θα πάρει προίκα, όπως έχει αποκαλύψει η «Α».
Η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί στην τρόικα για την πώληση του Οργανισμού το 2012. Η απροθυμία για χρηματοδότηση επενδύσεων στην Ελλάδα και το ρίσκο με το θεσμικό πλαίσιο αποτελούν σοβαρά εμπόδια για την αποκρατικοποίηση της εταιρείας με ικανοποιητικό τίμημα. Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, I.Σπανουδακης, δήλωσε πρόσφατα ότι ο ΟΠΑΠ εξετάζει ευκαιρίες για την επέκτασή του στο εξωτερικό, γεγονός που θα συμβάλει στην εταιρική αξία του Οργανισμού (4,7 δισ. ευρώ η σημερινή κεφαλαιοποίηση του Οργανισμού, 1,6 δισ. ευρώ αποτιμάται με τρέχουσες τιμές το 34% που ελέγχει το Δημόσιο).
Εντός του 2012 το οικονομικό επιτελείο έχει δρομολογήσει την πώληση του 34% που κατέχει στον ΟΠΑΠ, αφού προηγουμένως τον «προικίσει» ώστε να ανεβάσει την αξία της εταιρείας και να λάβει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο τίμημα.
Πολλοί υποστηρίζουν ότι ο ΟΠΑΠ στην «αγκαλιά» του Δημοσίου είναι περισσότερο προσοδοφόρος (λήψη μερισμάτων, χορηγίες, κοινωνικός ρόλος), αλλά αναγνωρίζουν ότι η ιδιωτικοποίηση του Οργανισμού προφανώς αποτελεί δέσμευση της κυβέρνησης προς την τρόικα ώστε να υλοποιηθεί το πρόγραμμα-μαμούθ που προβλέπει έσοδα 50 δισ.ευρώ από αποκρατικοποιήσεις.
Ήδη η διοίκηση του ΟΠΑΠ αναμένει τη νέα νομοθετική ρύθμιση για τα τυχερά παιχνίδια ώστε να δραστηριοποιηθεί στο Διαδίκτυο αλλά και την τελική πρόταση για τη διάθεση των VLTs («φρουτάκια»), η οποία ως γνωστόν «κόλλησε» στην Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ. Σχετικά με τα «φρουτάκια», οι τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν ότι θα δοθεί μια άδεια της τάξεως των 10.000 έως 15.000 μηχανημάτων που θα λάβει ο ΟΠΑΠ και τα VLTs θα τοποθετηθούν στα πρακτορεία του Οργανισμού. Έτσι, και το κράτος θα εισπράξει ένα ικανοποιητικό τίμημα, αλλά και θα ικανοποιηθούν οι βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος, που δεν ήθελαν «να μετατραπεί n χώρα σε ένα απέραντο καζίνο».
Δυσαρέσκεια
Από την άλλη πλευρά, θα δυσαρεστηθούν μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι που σχεδίαζαν την είσοδο τους στον χώρο του τζόγου μέσω των VLTs, ενώ και οι πράκτορες του ΟΠΑΠ δεν εμφανίζονται ενθουσιασμένοι με μια τέτοια προοπτική αφού υποστηρίζουν ότι τα «φρουτάκια» θα προκαλέσουν ζημιά στα άλλα παιχνίδια του Οργανισμού.
Η προικοδότηση του Οργανισμού, εκτός από τα «φρουτάκια» και την είσοδο στο Διαδίκτυο, προβλέπει την ανανέωση της αποκλειστικής άδειας του ΟΠΑΠ για τη διεξαγωγή τυχερών παιχνιδιών στην Ελλάδα (πλην καζίνων και λαχείων) που λήγει το 2020 για μία δεκαετία, αλλά και τη διεκδίκηση του Στιγμιαίου Λαχείου («Ξυστό») που θα επανακυκλοφορήσει στην αγορά.
Το Δημόσιο στοχεύει από την ανανέωση του μονοπωλίου του ΟΠΑΠ από τα VLTs και την άδεια για το «Ξυστό» (θα γίνει διεθνής διαγωνισμός) να εισπράξει πάνω από 1 δισ. ευρώ, χρήματα που μπορεί αυτή τη στιγμή να διαθέσει ο ΟΠΑΠ, αφού έχει «ταμείο» 650 εκατ. ευρώ και μηδενικό δανεισμό. Παράλληλα εκτιμά ότι το 2012 μπορεί από το 34% του ΟΠΑΠ να λάβει περισσότερα από 2 δισ. ευρώ.
Αγκάθια
Δύο είναι τα βασικά αγκάθια για την επιτυχή ιδιωτικοποίηση του Οργανισμού. Σε περίπτωση ιδιωτικοποίησης θεωρείται σχεδόν σίγουρο ότι το μονοπώλιο του Οργανισμού θα εκπέσει, αφού δόθηκε σε μια υπό κρατικό έλεγχο εταιρεία με στόχο την περιορισμένη εξάπλωση του τζόγου.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν οι ειδικοί, ήδη το μονοπώλιο του ΟΠΑΠ έχει τεθεί υπό αμφισβήτηση, αφού ο ΟΠΑΠ είναι εισηγμένη εταιρεία και διαφημίζεται και με την επικείμενη ιδιωτικοποίηση δεν θα υπάρχει καμία δικαιολογία να μην «ανοίξει» και ο επίγειος (offline) αθλητικός στοιχηματισμός-μέσω των πρακτορείων– τη στιγμή μάλιστα που θα έχει απελευθερωθεί και η αγορά του διαδικτυακού τζόγου.
Ο επίδοξος επενδυτής θα λάβει ένα τέτοιο ενδεχόμενο σοβαρά υπόψη του, αφού η μη διατηρησιμότητα του μονοπωλίου θα πλήξει την αξία του ΟΠΑΠ.
Έμπειροι παρατηρητές συμφωνούν με αυτή την άποψη, αλλά προσθέτουν ότι η εταιρική αξία του δεν θα υποστεί μεγάλη απαξίωση γιατί έχει πλέον δικό του δίκτυο 5.000 σημείων πώλησης μετά τη συμφωνία με τους πράκτορες και πολύ δύσκολα μια ξένη εταιρεία θα μπορέσει να στήσει ένα τόσο ικανό δίκτυο στην Ελλάδα ώστε να «κοιτάζει στα μάτια τον Οργανισμό».
Αντιθέτως, αναφέρουν ως το πιο σημαντικό εμπόδιο για μια επιτυχή ιδιωτικοποίηση τη δυσκολία δανειοδότησης επίδοξων αγοραστών, αφού καμία τράπεζα δεν χρηματοδοτεί επενδύσεις στην Ελλάδα.
Ακόμη και στην περίπτωση που ο πλειοδότης για το 34% «φορτώσει» τα δάνεια για την εξαγορά στον ίδιο τον ΟΠΑΠ, δύσκολα θα βρεθεί χρηματοπιστωτικός όμιλος που θα χρηματοδοτήσει την εξαγορά. Επίσης, υποστηρίζουν ότι η απόκτηση του 34% και του μάνατζμεντ ενδεχομένως να δημιουργήσει και την υποχρέωση υποβολής δημόσιας πρότασης (εκεί υπάρχει νομικό κενό, αφού ναι μεν εξαιρούνται οι αποκρατικοποιήσεις, αλλά η περίπτωση του ΟΤΕ με την Deutsche Telekom ακόμη εξετάζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή), οπότε το κόστος της εξαγοράς θα ξεπεράσει τα 5 δισ. ευρώ και η χρηματοδότηση θα καταστεί ίσως και αδύνατη.
Το δικαίωμα το έχει αποκτήσει ο ΟΠΑΠ αντί 317 εκατ. ευρώ. Ο ΟΠΑΠ θα πρέπει να επισημανθεί ότι ναι μεν εκμεταλλεύεται το μονοπώλιο, αλλά επιστρέφει στην κοινωνία ανταποδοτικά οφέλη. Μόνο τα τρία τελευταία χρόνια ο Οργανισμός έχει προσφέρει 75 εκατ. ευρώ σε δωρεές και 220 εκατ. ευρώ σε χορηγίες. Σημειώνεται ότι για την απάντηση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και την τελική απόφαση του ΣτΕ θα χρειαστούν τουλάχιστον δύο χρόνια.
Στην περίπτωση του ΟΠΑΠ πάντως υπάρχουν αρκετοί, ακόμη και με φιλελεύθερες απόψεις, οι οποίοι εκτιμούν ότι ο ΟΠΑΠ θα πρέπει να μείνει υπό κρατικό έλεγχο διότι ο Οργανισμός διανέμει υψηλά μερίσματα που θα χάσει το Δημόσιο αν πωλήσει το 34% (την τελευταία δεκαετία το Δημόσιο έχει εισπράξει μερίσματα 1,8 δισ. ευρώ) αλλά θα χαθεί και ο κοινωνικός ρόλος του. Μόνο το 2010 για χορηγίες, διαφημίσεις και δωρεές ο ΟΠΑΠ έδωσε 120 εκατ. ευρώ.
Πηγή: ΑΠΟΨΗ- Μιχάλης Κουτσάκος