Ολοκληρώθηκε η διήμερη διαβούλευση της Κίνησης Πολιτών για τον Περιορισμό των Τυχερών Παιγνίων για το νομοσχέδιο της κυβέρνησης για τα τυχερά παιχνίδια.
Η διαβούλευση πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 23 Σεπτεμβρίου και την Παρασκευή 24 Σεπτεμβρίου στο ξενοδοχείο «Τιτάνια».
Κατά τη διάρκειά της ακούστηκαν απόψεις από νομικούς, οικονομολόγους, κοινωνικούς ψυχολόγους, εκπαιδευτικούς, δημοσιογράφους, ψυχιάτρους, μη κυβερνητικές οργανώσεις και άλλους φορείς.
Η διημερίδα συνέπεσε με την κυβερνητική ανακοίνωση περί δημιουργίας καζίνο στο Ελληνικό, γεγονός που διεύρυνε το πλαίσιο των συζητήσεων. Συγκεκριμένα:
O κ. Εμμανουήλ Κουκίδης (κοινωνιολόγος και συνεργάτης της ΜΚΟ «Μέριμνα Ζωής»), είπε ότι υπάρχει αύξηση των περιστατικών από τον τζόγο ο οποίος δεν είναι ανεξάρτητος από άλλες μορφές εξάρτησης και συμπλήρωσε: «Για την κυβέρνηση ο τζόγος είναι ζήτημα και όχι πρόβλημα. Με τη νομιμοποίηση και την εξάπλωσή του στα λαϊκά στρώματα θα υπάρξει αύξηση των παιχτών, εξοικείωση των παιδιών και δημιουργία μιας κουλτούρας του τζόγου και της αρπαχτής».
Η κ. Θεανώ Καραμέτσου [ψυχολόγος και αναπληρώτρια υπεύθυνη Προγράμματος Απεξάρτησης από το Αλκοόλ και τα Τυχερά Παιχνίδια (ΚΕΘΕΑ-ΑΛΦΑ)] ανέλυσε το πρόγραμμα ΑΛΦΑ που απευθύνεται στα θύματα του τζόγου και στα μέλη των οικογενειών τους. Επισήμανε με τη σειρά της όλες τις αρνητικές κοινωνικές επιπτώσεις, ανέλυσε τις θεραπευτικές διαδικασίες του προγράμματος και προέβλεψε ότι οι επιπτώσεις από την εξάπλωση του τζόγου θα ενταθούν σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο προϊούσης και της οικονομικής κρίσης.
Ο κ. Γιώργος Κυπραίος (επίκουρος καθηγητής Τμήματος Οργάνωσης και Διαχείρισης Αθλητισμού στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου) έκανε μια παρουσίαση του τζόγου στην Ελλάδα και κατέγραψε τις κοινωνικές και ατομικές επιπτώσεις από τη λειτουργία αυτού του φαινομένου.
Ο κ. Άρης Κωνσταντάκης (δικηγόρος) τόνισε ότι τα τελευταία χρόνια γίνεται συστηματική προώθηση του κρατικού τζόγου. Αναφέρθηκε, επίσης, στον υπάρχοντα νόμο για τον τζόγο (3037/2002) ο οποίος κρίθηκε αντισυνταγματικός, ενώ παράλληλα τόνισε ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε ότι αντίκειται στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Ο νόμος, είπε, αδρανοποιήθηκε, ενώ ο νόμος που συζητά η κυβέρνηση είναι μια αποσπασματική ρύθμιση. Τέλος είπε ότι η κυβέρνηση δεν καταργεί το νόμο 3037/2002 και θα επιτρέψει τη λειτουργία ενός συγκεκριμένου αριθμού παιχνιδιών με αυθαίρετα κριτήρια καθώς σέρνεται πίσω από τις επιταγές του Μνημονίου.
Ο κ. Μιχάλης Κωνσταντίνου (εκπρόσωπος της Κίνησης Πολιτών για τον Περιορισμό των τυχερών Παιγνίων) συμφώνησε και αυτός στην ανεπάρκεια του νόμου 3037/2002 και επισήμανε ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο θεωρεί ότι λόγοι εθνικού συμφέροντος θα μπορούσαν να κάμψουν τους ευρωπαϊκούς περιορισμούς, ενώ δίνει τη δυνατότητα σε εθνικές κυβερνήσεις για ρύθμιση του παράνομου τζόγου. Επισήμανε ότι ο έλεγχος του ιντερνετικού τζόγου είναι δύσκολος αλλά νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου δίνει στα κράτη τη δυνατότητα όχι μόνο της διαφήμισης αλλά και του ίδιου του ιντερνετικού τζόγου στην επικράτειά τους. Παράλληλα, υπενθύμισε ότι δεν υπάρχει ανθρωποκεντρική πρωτοβουλία από μέρους της κυβέρνησης αφού στη διαβούλευσή της δεν κλήθηκε κανένας κυβερνητικός φορέας αλλά μόνο εταιρίες.
Ο κ. Νότης Μαριάς (αναπληρωτής καθηγητής Θεσμών Ευρωπαϊκής Ένωσης Πανεπιστημίου Κρήτης) είπε ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επιτρέπει μεγαλύτερη παρέμβαση του εθνικού κράτους σε τέτοια θέματα, στο βαθμό που θεωρεί ότι η προστασία του δημόσιου συμφέροντος έχει ιδιαίτερη βαρύτητα. Στην περίπτωση του τζόγου, η κατάρρευση του κοινωνικού ιστού εξαιτίας του και η προστασία των δημόσιων αγαθών επιτρέπουν την κρατική παρέμβαση. Χρειάζονται μέτρα, τόνισε, με βάση την αρχή της αναλογικότητας και αποφυγή εμπλοκής του Καλλικράτη ως εισπρακτικού μηχανισμού για τον τζόγο.
Η κ. Χριστίνα Νικηταρά (εκπαιδευτικός και πρώην διευθύντρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής και Δυτικής Αττικής) έκανε μια σημαντική παρέμβαση για το πώς περνάει το θέμα του τζόγου μέσα από το σχολείο. Αποκάλυψε ότι σε βιβλίο του οργανισμού για τη Β΄ Τάξη του Γυμνασίου υπάρχει κείμενο στο οποίο γίνεται μια «γοητευτική παρουσίαση» του τζόγου, την οποία συνοδεύουν σαφώς αντιπαιδαγωγικές ερωτήσεις. Επισήμανε την ανάγκη ελέγχου στα βιβλία όλων των τάξεων για τυχόν ύπαρξη παρόμοιων περιπτώσεων.
Ο κ. Γεράσιμος Προδρομίτης (αναπληρωτής καθηγητής Πειραματικής Κοινωνικής Ψυχολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο) ανέφερε ότι οι παλαιές έρευνες που είχε διεξάγει στο τμήμα του δικαιώνουν την έρευνα της VPRC. Χαρακτήρισε τον τζόγο ως ένα πολυδιάστατο κοινωνιοψυχολογικό γεγονός που στην παρούσα φάση θα δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα στις μικρομεσαίες τάξεις. Τόνισε ότι η κυρίαρχη λογική με την οποία η κυβέρνηση αντιμετωπίζει το θέμα είναι η οικονομική λογική, και επισήμανε ότι από κυβερνητικής πλευράς θα υπάρξει μια αντισταθμιστική ρητορική που θα προσπαθήσει να αναδείξει τις ατομικές ευθύνες καθώς και τις παθογένειες που θα πρέπει να θεραπευθούν απενοχοποιώντας την κυβέρνηση και το πολιτικοοικονομικό σύστημα.
Ο κ. Γιάννης Παπαμιχαήλ (καθηγητής εκπαιδευτικής ψυχολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο) τόνισε ότι το εκσυγχρονιστικό όραμα της κυβέρνησης αφορά αμφιλεγόμενες επενδύσεις και μετατροπή των αστικών κέντρων σε κοσμοπολίτικα κέντρα τζόγου με αποτέλεσμα τη γενίκευση του αντιπαραγωγικού παρασιτισμού. Η κυβέρνηση και τα Μέσα, πρόσθεσε, προσπαθούν να αλλάξουν τις συλλογικές νοοτροπίες και να επιτύχουν συναίνεση μέρους της κοινής γνώμης στην καζινοποίηση, δηλαδή στη λειτουργία του μοντέλου του Ντουμπάι αλά ελληνικά.
Ο κ. Κώστας Μελάς (οικονομολόγος που διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Πειραιά) είπε ότι το νομοσχέδιο αυτό και μια σειρά άλλα, αναδεικνύουν την καζινοποίηση της οικονομίας, δηλαδή την εφαρμογή των όρων του καζίνο σε όλες τις οικονομικές δραστηριότητες. Ανέφερε ότι ο τζόγος είναι έμμεση φορολογία όλων όσοι παίζουν και ότι το Δημόσιο δημιουργεί δραστηριότητες που δεν παράγουν πλούτο αλλά τον αναδιανέμουν από τους φτωχούς στους πλούσιους. Κλείνοντας, είπε ότι δεν υπάρχει καμία ανάλυση κόστους-οφέλους για τον τζόγο στην Ελλάδα, αλλά επιδιώκεται μόνο η είσπραξη των ποσών που επιβάλει το Μνημόνιο.
Ο κ. Δημήτρης Ιατρόπουλος (ποιητής και χρονογράφος) έθεσε μια σειρά ερωτημάτων που αναδεικνύουν τις παθογένειες και τις πολιτικές ανεπάρκειες της ελληνικής κοινωνίας. Χαρακτήρισε το πολίτευμα «επιτροπευόμενη κυβερνητική φεουδαρχία» η οποία διά του Μνημονίου επιτρέπει την αρπαγή έμμεσων φόρων από τα φρουτάκια και έκλεισε τονίζοντας ότι η αντιπαράθεση παράνομου και νόμιμου τζόγου είναι αντιπαράθεση μεταξύ του περιθωριακού και του κρατικού συμμοριτισμού.
Ο κ. Κώστας Τσαρούχας (δημοσιογράφος) έκανε μια ιστορική αναδρομή του προβλήματος του τζόγου στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως, επισήμανε τις ευθύνες των υπουργών Οικονομικών και Πολιτισμού για τη δημιουργία μιας χώρας–καζίνο και υποστήριξε ότι, παρά τη διαφθορά, οι συζητήσεις από την κυβέρνηση για νομιμοποίηση και εξάπλωση του τζόγου δεν θα αποκτήσουν νομιμοποιητική βάση στην κοινωνία.
Ο κ. Νίκος Φίλης (δημοσιογράφος και διευθυντής της εφημερίδας Η Αυγή) επισήμανε ότι οι βιομηχανίες όπλων και τζόγου είναι οι δυναμικοί τομείς σε συνθήκες κρίσεως και αποτελούν τους κύριους πυλώνες του «καζινοπολιτισμού». Η κυβέρνηση, συνέχισε, δημιουργεί συνθήκες κοινωνικής συνενοχής με επέκταση του ονείρου του τζόγου χρησιμοποιώντας τη βοήθεια των ΜΜΕ, ενώ η κυβερνητική στρατηγική στοχεύει στη νόμιμη ιδιωτικοποίηση του τζόγου στην Ελλάδα.
Ο κ. Λεωνίδας Αποσκίτης (διευθυντής του περιοδικού Hellenic Nexus) τόνισε ότι στα πλαίσια του «καζινοπολιτισμού» ο τζόγος προκύπτει από το σύστημα και ότι το Μνημόνιο προωθεί τον «fast track» τζόγο μετατρέποντας την Ελλάδα σε «ΕΛ-ΛΑΣ ΒΕΓΚΑΣ» ενώ τόνισε την ανάγκη να αποτραπεί η επίρριψη ευθυνών στον ελληνικό λαό.
Ο κ. Βαγγέλης Κρητικός (πρόεδρος της Εθνικής Ομοσπονδίας Ενώσεων Προστασίας Καταναλωτών-Δανειοληπτών) τόνισε ότι η ομοσπονδία έχει έννομο συμφέρον για τη μη επέκταση του τζόγου. Αυτό βασίζεται στο γεγονός ότι για εκατοντάδες χιλιάδες υπερχρεωμένα νοικοκυριά η διεύρυνση του τζόγου θα έχει καταστροφικά αποτελέσματα. Η αύξηση των κατασχετηρίων, το κλείσιμο χιλιάδων μικρομεσαίων επιχειρήσεων και τα εκατομμύρια υπερχρεωμένες κάρτες θα επιβαρυνθούν ακόμη περισσότερο με την έξαρση του τζόγου. Έκλεισε λέγοντας ότι οδηγούμαστε στην αύξηση της εγκληματικότητας στην κοινωνία καθώς και στην έξαρση του παρασιτισμού στην οικονομία.
Ο κ. Νίκος Μπινιάρης (πολιτειολόγος και φιλόσοφος) επισήμανε τις ευθύνες όχι μόνο του Υπουργείου Οικονομικών, αλλά και του υπουργού Πολιτισμού που αναφέρθηκε στις «δημιουργικές δράσεις» του στοιχήματος και στη σχέση του με τη ψυχαγωγία. Τόνισε ότι εκτός από τον παραδοσιακό τζόγο υπάρχει και ο ιντερνετικός για τον οποίο υπάρχει πολύ μικρή δυνατότητα παρέμβασης, συνεπώς και είναι αναπόφευκτη η εξάπλωση του τζόγου. Έκλεισε σημειώνοντας ότι αντιλήψεις ηθικής που σχετίζονται με τον τζόγο μπορούν να προέλθουν μόνο από την κοινωνία και όχι από τα μεμονωμένα άτομα.
Ο κ. Γιάννης Σωτηρόπουλος (κατασκευαστής και διακινητής ηλεκτρονικών παιχνιδιών) εκφράζοντας τις απόψεις του κλάδου του, έδωσε στοιχεία για το χώρο αυτό λέγοντας ότι ο εν λόγω κλάδος συρρικνώνεται συστηματικά. Σύμφωνα με τον κ. Σωτηρόπουλο, το αίτημα του κλάδου είναι να μην δοθούν άδειες για φρουτάκια, αλλά μόνο για τεχνικά παιχνίδια και παιχνίδια χαμηλού στοιχηματισμού και μικρής απόδοσης. Τέλος, θεωρεί ότι είναι αδιευκρίνιστο το τι θέλει ακριβώς να κάνει η κυβέρνηση μέσα από το –υπό ψήφιση– νομοσχέδιο.
Κίνηση Πολιτών για τον Περιορισμό των Τυχερών Παιχνιδιών
