Κ.Αντωνόπουλος«Η Intralot εξαπλώθηκε πριν από την κρίση»

Ο ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΤΗΣ INTRAL0T ΜΙΛΑΕΙ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ SUCCESS STORY ΣΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΑΓΟΡΑ ΤΩΝ ΤΥΧΕΡΩΝ ΠΑΙΧΝΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΑ ΣΤΟΥΣ ΕΠΙΚΡΙΤΕΣ ΤΟΥ.

Η αγορά των τυχερών παιχνιδιών μπαίνει σε πορεία απελευθέρωσης σε ολόκληρη την Ευρώπη και τα δεδομένα αρχίζουν να αλλάζουν.

Ο πιο παλιός επικεφαλής εταιρείας του κλάδου, κ. Κωνσταντίνος Αντωνόπουλος, εξηγεί γιατί το άνοιγμα των αγορών και η ιδιωτικοποίηση των λοταριών στην Ευρώπη αποτελούν μεγάλες ευκαιρίες και προ­κλήσεις. Ταυτόχρονα, βλέπει τις αναπτυσσόμενες αγορές και την Ανατολική Ασία ως περιοχές στις οποίες πρέπει κανείς να επενδύσει, προκειμένου να αντιμετωπίσει την πρόκληση της οικονομικής κρίσης. Σύμφωνα με τον κ. Αντωνόπουλο, η επιλογή της Intralot να διεισδύσει στις αναπτυσσόμενες αγορές και να εξαπλωθεί σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη είχε ως αποτέλεσμα, μέσα σε λιγότερο από δυο δεκαετίες, να βρεθεί στην κορυφή του κλάδου της. Προκλήσεις και κριτικές συνεχίζουν να υπάρ­χουν, κυρίως για τις δραστηριότητες της Intralot σε Ελλάδα, Τουρκία και Αυστραλία

. Ο κ. Αντωνόπουλος δεν έχει πρόβλημα να απαντήσει σε όλα χωρίς περιστροφές:

 Μια ελληνική εταιρεία που εί­ναι ηγέτιδα δύναμη σε έναν επιχειρηματικό κλάδο όπως τα τυχερά παιχνίδια δεν είναι και ό,τι πιο συνηθισμένο, θα έλεγα. Ποιο είναι το έναυσμα για να ξεκινήσει η Intralot;

Α: Το 1990 γίνεται ένας διαγωνισμός για τη μηχανογράφηση του ΟΠΑΠ. Τον κερδίζει η Intracom (σ.σ.: οι κύριοι μέτοχοι της εταιρεί­ας είναι και οι νυν βασικοί μέτοχοι της Intralot) . Με αυτόν τον  τρόπο κά­νει την εμφάνισή του στην Ελλάδα το πρώτο μηχανογραφημένο τυχερό παιχνίδι, το ΛΟΤΤΟ. Η εισαγωγή του ΛΟΤΤΟ εξελίσσεται σε μια πολύ με­γάλη επιτυχία. Σε αυτό έπαιξε μεγά­λο ρόλο το ηλεκτρονικό σύστημα που εγκατέστησε η Intracom. Με αυτήν την αφορμή οι μέτοχοι της Intracom συνειδητοποίησαν ότι τα τυχερά παι­χνίδια είναι ένας κλάδος που, αν και δεν του δίνεται ιδιαίτερη σημασία, έχει τεράστια ρευστότητα, όπως και τεχνολογικές ανάγκες. Έτσι αποφά­σισαν να κάνουν το βήμα. Σημειώστε, πάντως, ότι υπήρχε ένα ακόμη έναυσμα πριν από τη δη­μιουργία της Intralot. Το 1991 η Iniracoin κερδίζει μια άδεια τυχε­ρών παιχνιδιών στη Ρωσία, σε συνερ­γασία με την Εθνική Ολυμπιακή Επι­τροπή της Ρωσίας. Ήταν μια μεγάλη δουλειά για τα δεδομένα της Ρωσί­ας και εμείς πήγαμε σαν κομάντο, καθώς δεν υπήρχε καμία υποδομή τότε. Έκτοτε λέμε και πιστεύουμε ότι μπορούμε να στήσουμε λοταρία ακόμη και στη… Σαχάρα. Από τεχνικής πλευράς, το έργο πήγε πολύ καλά, καθώς καταφέραμε να στήσουμε μία λοταρία μέσα σε 10 μήνες. Αποτύχαμε όμως από εμπορι­κής πλευράς.

Ωστόσο, αυτή η αποτυχία μάς πεί­σμωσε και συνειδητοποιήσαμε ότι η διοργάνωση τυχερών παιχνιδιών δεν είναι μόνο τεχνολογία. Τότε γεννήθηκε η Intralot. Η διαφορά μας ήταν ότι δουλέψαμε πάνω στην αποτυχία. Δεν είναι προφανές και εύκολο αυτό. Το λάθος μας ήταν ότι πήγαμε ως πολύ καλοί μηχανικοί, αλλά τελικά καταλάβαμε ότι οι κα­ταναλωτές αγοράζουν ένα δελτίο, το οποίο είτε τους αρέσει είτε όχι. Και εκεί κρίνονται όλα.

Είστε εταιρεία τεχνολογίας ή εται­ρεία διαχείρισης παιχνιδιών;

Είμαστε και τα δυο, και μάλιστα εκ γενετής. Η Intralot είναι εταιρεία που ασχολείται μεν με την τεχνολο­γία, αλλά ταυτόχρονα μπορεί να λει­τουργήσει και τυχερά παιχνίδια, είτε για λογαριασμό της είτε για τους πε­λάτες της. Φανταστείτε ότι παρέχου­με λύσεις αντίστοιχες της IBM και της Procter & Gamble μαζί. Το ενδια­φέρον είναι ότι όλοι προσπαθούν να αντιγράψουν το μοντέλο της Intralot. Βλέπουμε λοταρίες να αγοράζουν εταιρείες τεχνολογίας. Η τεχνολογία γίνεται κάτι συνηθισμένο, με αποτέ­λεσμα ο εξοπλισμός, που αποτελεί και το μεγαλύτερο κομμάτι των εσόδων, να τείνει να είναι όλο και λιγότε­ρο κερδοφόρος.

Υπάρχει μυστικό της επιτυχίας;

Δεν υπάρχει μόνο ένα. Μπήκαμε νω­ρίς σε μια αγορά με στην οποία οι με­γάλες εταιρείες τεχνολογίας δεν ήθελαν να ασχοληθούν, αφού οι φο­ρείς της τεχνολογίας δεν είχαν αντι­ληφθεί τη δυναμική της. Ακόμη και η Olivetti έμεινε στα στενά όρια της Ιταλίας και τελικά εγκατέλειψε τον κλάδο. Οι μεγάλοι της τεχνολογί­ας ποτέ δεν πίστεψαν σε αυτήν την αγορά. Είναι ένας ειδικός χώρος, όπου το μεγαλύτερο εμπόδιο -αλλά συγχρόνως και το συγκριτικό πλεο­νέκτημα για αυτόν που το καταφέρ­νει-είναι ότι χρειάζεται να δημι­ουργηθεί ένα αίσθημα αξιοπιστίας. Εμείς δουλέψαμε σκληρά και επίμο­να. Τα πρώτα δέκα χρόνια ήταν «πέ­τρινα», με αρκετές αποτυχημένες προσπάθειες και ατυχίες. Αλλά δεν πτοηθήκαμε και πετύχαμε τώρα να εξαπλωθούμε σε ολόκληρο τον κό­σμο. Η Intralot διανύει τώρα μια πε­ρίοδο πρωταθλητισμού. Έχουμε αυ­ξήσει τα μεγέθη μας σε πολύ μεγάλο βαθμό και, πλέον, είμαστε στα ίδια επίπεδα με τους ανταγωνιστές μας. Σημειώστε ότι, πρακτικά, έχουν μεί­νει μόλις τρεις μεγάλες εταιρείες στον κλάδο.

 Πώς αντιμετωπίζετε την οικονομι­κή κρίση;

Δεν μπορώ να πω ότι η οικονομι­κή κρίση δεν μας έχει επηρεάσει. Όμως, η κρίση δεν είναι παγκόσμια. Είναι του δυτικού πολιτισμού και του καταναλωτισμού. Δεν υπάρχει κρίση στην Ασία, δεν υπάρχει κρίση στη Λατινική Αμερική. Απλώς οι ρυθμοί ανάπτυξης έπεσαν λόγω της μείω­σης της κατανάλωσης στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική, όπου οδεύει ο κύριος όγκος των εξαγωγών τους. Εμείς είμαστε σε καλή κατάσταση, επειδή προλάβαμε να εξαπλωθούμε σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλα­νήτη. Την περίοδο των «παχιών αγε­λάδων»), επενδύσαμε σημαντικό μέ­ρος των κερδών μας, προκειμένου να αυξήσουμε το μερίδιο αγοράς μας για να είμαστε ανταγωνιστικοί- όπως έπρεπε- και να μειώσουμε το ρίσκο μας.

Η επιλογή της επένδυσης στις ανα­πτυσσόμενες αγορές αποδείχθηκε σωστή, ιδίως μέσα στην κρίση. Δεν είναι τυχαίο ότι τώρα σπεύδουν κά­ποιοι να επενδύσουν στην Ασία. Πλέον ένα σημαντικό ποσοστό της δραστηριότητάς μας βρίσκεται στις αναπτυσσόμενες αγορές. Το πρό­βλημα έγκειται στις νομισματικές ισοτιμίες, καθώς αυτό που μας έχει επηρεάσει τα τελευταία χρόνια είναι ο «πόλεμος των νομισμάτων». Σε τοπικό νόμισμα υπάρχει ανά­πτυξη, και αυτό είναι υγιές. Συνε­πώς εκτιμούμε ότι, όταν λυθεί το θέμα με τα νομίσματα, θα δείτε τα αποτελέσματα της Intralot σε ευρώ να παρουσιάζουν σημαντική βελτίωση.

 Πότε εκτιμάτε ότι θα συμβεί αυτό;

Δεν είναι εύκολο να κάνει κάποι­ος πρόβλεψη πάνω σε αυτό το θέμα. Πιστεύω πως η οικονομική κρίση έχει ακόμη δρόμο. Η κρίση υπάρχει ακόμη και η κατάσταση, όπως εξελίσσεται, θα φέρει και άλ­λες ανακατατάξεις. Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν ακόμη σημαντι­κές ευκαιρίες και προκλήσεις στον ανεπτυγμένο κόσμο.

 Τι είδους προκλήσεις;

Το άνοιγμα της αγοράς των τυχε­ρών παιχνιδιών και οι ιδιωτικοποι­ήσεις λοταριών αποτελούν ευκαι­ρίες. Οι προκλήσεις σχετίζονται με θέματα όπως είναι η αύξηση της φορολογίας των τυχερών παι­χνιδιών σε ορισμένες χώρες, θεωρούμε ότι αυτό είναι λάθος, γιατί αυτός που επηρεάζεται είναι ο τε­λικός καταναλωτής, τα κέρδη του οποίου μειώνονται – κάτι που οδη­γεί νομοτελειακά στην πτώση του τζίρου και στη μείωση των πραγ­ματικών εσόδων για το κράτος. Μακροπρόθεσμα, το μεγάλο θέμα είναι το άνοιγμα της αγοράς τυχε­ρών παιχνιδιών. Οι περισσότερες από τις μεγάλες χώρες της Ευρώ­πης συζητάνε να σταματήσουν το μονοπώλιο που υπάρχει στα τυχε­ρά παιχνίδια, ενώ αντίστοιχα στις Ηνωμένες Πολιτείες προχωρά το άνοιγμα των πολιτειακών λοταριών σε ιδιωτικό μάνατζμεντ.

 Είστε ικανοποιημένος από την πο­ρεία της επέκτασης της Intralot; Γιατί υπάρχουν χώρες όπου τα αποτελέσματα δεν είναι ιδιαίτερα καλά, όπως η Αυστραλία.

Στην Αυστραλία θεωρούμε ότι έχου­με πέσει θύματα κακής μεταχείρι­σης. Η Intralot έχει σοβαρά παράπο­να από την πολιτειακή κυβέρνηση της Βικτόρια (σ.σ.: η ελληνική εται­ρεία έχει πάρει μία από τις δύο άδει­ες εκεί). Η εκεί κυβέρνηση έχει δώ­σει προτιμησιακό καθεστώς στον ανταγωνιστή μας και αποτελεί ένα παράδειγμα κακής συμπεριφοράς εκ μέρους του κράτους. Από τις πε­ρίπου 50 χώρες όπου δραστηριοποι­ούμαστε, οι στις μισές έχουμε αναλά­βει και τη λειτουργία της λοταρίας. Όταν η δραστηριότητα μας στην Αυ­στραλία δεν πάει καλά δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι η Intralot δεν κάνει καλά τη δουλειά της. Φταίνε και οι τοπικές αρχές, και δεν θα διστάσουμε να φθάσουμε μέχρι τα δικαστήρια υποστηρίζοντάς το.

Ποιες είναι οι αγορές που έχουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον αυτήν την περίοδο;

Οι ευρωπαϊκές αγορές, λόγω της απελευθέρωσης. Συνήθως το μεγαλύτερο κομμάτι μιας αγοράς που απελευθερώνεται το καρπώνονται τοπικές εταιρείες. Εμείς θέλουμε να έχουμε μερίδιο -όχι απαραίτητα το μεγαλύτερο-σε κάθε χώρα.

 Η Κίνα δεν είναι «καυτή» αγορά;

Είναι πολύ ενδιαφέρουσα αλλά και πολύ δύσκολη. Φέτος ξεκίνησε μια διαδικασία ανοίγματος της αγο­ράς στα παιχνίδια μέσω κινητών και Internet. Πρέπει να δούμε πολύ προσεκτικά πώς θα αντιδράσουν οι το­πικοί παίκτες. Είναι πολύ σημαντικό το θέμα του μάρκετινγκ, το οποίο δεν είναι το δυνατό σημείο των Ασιατών γενικότερα. Το μόνο βέβαιο είναι πάντως, ότι θα κινηθούμε μαζί με κά­ποιον Κινέζο συνεργάτη.

Δεχθήκατε «επιθέσεις» λόγω των κινήσεων σας στην Τουρκία, όπου πήρατε το διαγωνισμό μειώνοντας τα περιθώρια κέρδους.

Θα μπορούσε να πει κανείς ότι είμαστε θύματα της επιτυχίας μας. Η Τουρκία είναι αγορά με τεράστια δυναμική ανάπτυξης, καθώς εκτιμούμε ότι θα φθάσει στα 6 δισ. δολάρια από περίπου 3 δισ. δολάρια που εί­ναι τώρα. Πρακτικά μειώσαμε τα περιθώριά μας, προσβλέποντας στη μελλοντική ανάπτυξη που γνωρίζου­με ότι θα έρθει, γιατί εμείς ήμασταν εκείνοι που δημιουργήσαμε αυτή την αγορά. Ένα παράδειγμα είναι το εξής: το 17% του Στοιχήματος στην Τουρκία πραγματοποιείται μέσω κινητών και Internet. Τα δύο τρίτα αυ­τών των στοιχημάτων διεκπεραιώ­νονται μέσω μιας θυγατρικής μας. Καταλαβαίνετε ότι υπάρχουν μεγά­λες υπεραξίες που θα μας ξαναφέ­ρουν σύντομα σε υψηλές κερδοφο­ρίες στην Τουρκία.

 Με δεδομένο ότι έχετε τόσο έντο­νη δραστηριότητα εκτός Ελλάδος, υπάρχει πλάνο αποχώρησης από τη χώρα μας;

Η απόφαση αυτή δεν είναι θέμα της διοίκησης. Μην ξεχνάτε ότι το 50% των μετόχων είναι ξένοι επενδυτές και απαιτείται μόλις ένα 5% για να έλ­θει το θέμα σι η γενική συνέλευση.

Προσωπικά δεν πρόκειται να το ειση­γηθώ, αλλά δεν μπορώ να καθορίσω τη στάση μιας εισηγμένης εταιρείας. Σημειώστε, πάντως, ότι ήμουν από τους πρώτους που μίλησαν για παρά­λογη φορολόγηση των ειαιρειών, και δη των πολυεθνικών ελληνικών ομί­λων. Η πολυεθνικότητα είναι κάτι που φέρνει αξία στη χώρα εγκατάστασης. Δεν υπάρχει λόγος για μια πολυεθνι­κή να φέρνει στην Ελλάδα την παρα­γόμενη στο εσωτερικό αξία, προκει­μένου να φορολογηθεί, εάν αυτή η φορολόγηση δεν είναι «δίκαιη και συ­γκρίσιμη». Παράλληλα, είναι στρατηγική η σχέση μας με την Ελλάδα. Και δεν το λέω μόνο λόγω του ΟΠΑΠ,  αλλά και επειδή εδώ υπάρχουν 1.000 θέσεις εργασίας υψηλού επιπέδου.

 Το ενδεχόμενο αποχώρησης από την Ελλάδα σχετίζεται με το αποτέλεσμα του διαγωνισμού για τον τεχνολογικό συνεργάτη του ΟΠΑΠ; (σ.σ.: το συγκεκριμένο συμβόλαιο αναμένεται να είναι από τα μεγα­λύτερα σε παγκόσμιο επίπεδο.)

 Δεν θα το έλεγα. Άλλωστε, δεν θα μπο­ρούσαμε να απουσιάσουμε από την επικείμενη απελευθέρωση της ελλη­νικής αγοράς τυχερών παιχνιδιών. Εί­μαστε ήδη στην Ιταλία και στη Γαλλία, οπότε είναι αδύνατον να μη δηλώσου­με «παρών» και στην Ελλάδα. Όσον αφορά τον ΟΠΑΠ, έχουμε δηλώσει -και το πιστεύουμε- πως υπάρχει όφελος και για τους δύο από μια στενή συνεργασία, αλλά δεν φθάνει να έχουμε μόνο εμείς αυτή την άποψη. Πρέπει να την έχει και η άλλη πλευρά. Κάθε πλευρά έχει δι­καίωμα να επιλέξει. Ανέκαθεν, πά­ντως, οι σχέσεις με τον ΟΠΑΠ είχαν, εν τοις πράγμασι, ιδιαίτερη σημασία. Όλα αυτά τα χρόνια, ανεξαρτήτως του τι έχει ειπωθεί και τι έχει γραφτεί, όλες οι διοικήσεις του ΟΠΑΠ έχουν συνειδητοποιήσει ότι προ­σφέρουμε μια στρατηγική συνεργα­σία. Και εμείς αυτό πρεσβεύουμε.

 Πάντως, η σχέση ΟΠΑΠ – Intralot έχει δεχθεί έντονη κριτική…

Μου δίνετε την ευκαιρία να επιση­μάνω ότι η εν γένει επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα έχει κατηγορηθεί. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι αυτό που συμβαίνει με τη σχέση ΟΠΑΠ – Intralot. Να ξέρετε πως είναι ένα μικρό παράδειγμα της ελληνικής επιχει­ρηματικότητας. Αν ρωτήσετε έναν διεθνή αναλυτή, θα σας πει πως εί­ναι απίστευτο αυτό που έχει συμ­βεί στην Ελλάδα. Συνεργάζεται η μεγαλύτερη σε αξία εταιρεία τυχε­ρών παιχνιδιών με την πιο μεγάλη σε ανάπτυξη εταιρεία τεχνολογίας του χώρου. Μια μικρή Ελλάδα έχει βγά­λει δυο γίγαντες – δεν το έχει κάνει κάποια άλλη χώρα. Μόνο στη ναυτι­λία έχουμε καταφέρει τέτοια παγκό­σμια πρωτιά.

 Ποια είναι η άποψη σας για την απελευθέρωση στην Ελλάδα;

Δεν πιέζουμε καμία χώρα να ανοίξει την αγορά της. Ωστόσο, όταν απο- φασιστεί η απελευθέρωση, τότε εν­διαφερόμαστε για αυτήν την αγο­ρά. Η πραγματικότητα είναι πως δεν μπορεί να ελέγξει κανείς το Διαδίκτυο.Η ευρωπαϊκή αγορά έχει πλέον μπει σε μια προδιαγεγραμμένη πο­ρεία ανοίγματος. Και η ελληνική θα ανοίξει, γιατί δεν μπορεί να ανοίξουν οι άλλες αγορές και όχι η δική μας. Η εκτίμηση μου είναι, πάντως, πως θα δημιουργηθεί ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο για τα τυχερά παιχνίδια. Είναι απαραίτητο να υπάρχει μια βάση για ολόκληρη την Ευρώπη.

 Το μέλλον των τυχερών παιχνιδιών είναι στα νέα μέσα;

Σίγουρα το Internet και το κινητό τηλέ­φωνο αναπτύσσονται πολύ γρήγορα και παρακολουθούμε τις εξελίξεις. Για πα­ράδειγμα, ετοιμάζουμε μια εφαρμογή σε iPhone για την ιταλική αγορά. Ταυτόχρονα βλέπουμε και το χώρο της τηλε­όρασης, έχοντας επενδύσει σε λύσεις interactive television. Για παράδειγμα, συνεργαζόμαστε με τον Sky Italia για πώληση παιχνιδιών·. ‘Εχω την πεποίθηση ότι η interactiveTV θα παρουσιάσει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Πηγή: FORTUNE