Σήμερα όσο ποτέ, οι άνθρωποι έχουν την ανάγκη να προκαλούν την τύχη τους, με την προσδοκία να τους «χαμογελάσει». Το γεγονός ότι βρισκόμαστε σε μια κατάσταση οικονομικής ανέχειας και κρίσης κάνει πολύ κόσμο να εναποθέτει κάθε ελπίδα του στα τυχερά παιχνίδια περισσότερο από ποτέ άλλοτε. Από την άλλη, η ψευδαίσθηση όσων παίζουν τυχερά παιχνίδια να πιστεύουν ότι θα «ρεφάρουν», ποντάροντας για μια άλλη φορά σημαντικά ποσά, προκαλεί καταστάσεις παθολογικές τόσο στους ίδιους όσο και στις οικογένειές τους
Τι συμβαίνει στην ψυχολογία των ατόμων, όταν το πράσινο της ελπίδας για ζωή γίνεται το πράσινο της… τσόχας;
Όταν η ανάγκη να αισθανθούν τυχεροί μετατρέπεται σε εθισμό και βυθίζουν την οικογενειακή, συναισθηματική και επαγγελματική τους ζωή και υγεία; Υπάρχει, άραγε, τρόπος να αντιμετωπίσει κάποιος την επιθυμία του για τζόγο και πώς μπορεί να διακρίνει αν είναι εξαρτημένος από αυτόν;
Κατανοώντας τις εξαρτήσεις του τζόγου
Θα μπορούσε να ειπωθεί ότι ο τζόγος και το ρίσκο συνδέονται άρρηκτα με την ανθρώπινη φύση, καθώς εμπεριέχουν την έννοια της δράσης, της περιπέτειας, του κέρδους αλλά και του κινδύνου.
Πράγματι, η διαδικασία του τζόγου «μαγνητίζει» το άτομο, αφού, εξαιτίας της «αδρεναλίνης», της έντασης, των δυνατών συγκινήσεων και της λαχτάρας για επιτυχία που δημιουργεί, σαγηνεύει ακόμα και τους πλέον εγκρατείς.
Πολλά άτομα που εθίζονται στον τζόγο ακροβατούν σ’ ένα σκοινί ελπίδας- επιτυχίας και κινδύνου – ήττας, στην προσπάθεια να διορθώσουν τα κακώς κείμενα της ζωής τους.
Πολλά άτομα που εθίζονται στον τζόγο ακροβατούν σε ένα σκοινί ελπίδας – επιτυχίας και κινδύνου ήττας, χρησιμοποιώντας ενίοτε τη δράση του παιχνιδιού για να διορθώσουν τα κακώς κείμενα της ζωής τους, όπως η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, οι κακές οικογενειακές σχέσεις, το διαζύγιο ή οι επαγγελματικές αποτυχίες. Χρησιμοποιούν το πράσινο της τσόχας σχεδόν με τον ίδιο τρόπο που οι άνθρωποι καταναλώνουν αλκοόλ ή ναρκωτικές ουσίες προκειμένου να ξεφύγουν από την κατάθλιψη, το άγχος ή να νιώσουν ζωντανοί.
Έρευνες, άλλωστε, έχουν δείξει ότι το κυνήγι της τύχης διεγείρει τα ανθρώπινα συναισθήματα, καθώς καλλιεργεί την ιδέα του εύκολου και γρήγορου κέρδους, ενώ ταυτόχρονα τροφοδοτεί την ελπίδα της διαρκούς προσπάθειας για «μια ακόμη ευκαιρία». Γεγονός είναι ότι, στις μέρες μας, όλο και περισσότερα άτομα καταφεύγουν στο κυνήγι της τύχης, αφού όνειρα, επιθυμίες και στόχοι φαντάζουν ανέφικτοι, ενώ η ανάγκη για μια ευκαιρία είναι πιο έντονη παρά ποτέ.
Στατιστικά στοιχεία επιβεβαιώνουν το γεγονός ότι όταν βουλιάζουμε στην ανέχεια και την οικονομική ανασφάλεια αυξάνει και η τάση μας να… τζογάρουμε. Πράγμα που συνήθως δεν οδηγεί παρά σε ένα φαύλο κύκλο και μια συστηματική αίσθηση ματαίωσης…
Το ψυχογράφημα του πάθους για τζόγο
Η ψυχοσύνθεση του παθιασμένου τζογαδόρου φέρει συχνά χαρακτηριστικά ψυχαναγκαστικού ατόμου, που τροφοδοτείται ακόμα κι από την επαναλαμβανόμενη δυσάρεστη πραγματικότητα της απώλειας χρημάτων και την ψυχο-κοινωνικοοικονομική καταστροφή του. Με τον τρόπο αυτό επιδιώκει την αυτοτιμωρία του για κάτι που συνέβη κατά το παρελθόν για το οποίο το άτομο νιώθει τύψεις που δεν μπορεί να διαχειριστεί. Για παράδειγμα, αυταρχικοί γονείς που αποθαρρύνουν το παιδί και το καταδικάζουν σε παθητικότητα είναι πιθανό να δημιουργήσουν εξαρτημένες προσωπικότητες
Επίσης, άτομα με εξαρτημένη προσωπικότητα χαρακτηρίζονται από ελλιπή ικανότητα για σύναψη, εδραίωση και συνέχιση στενών διαπροσωπικών σχέσεων. Ο παθολογικός παίκτης αναζητά σχεδόν πάντα την κορύφωση του πάθους του και η φράση «θα ρεφάρω» αποτελεί την ψυχική του λύτρωση.
Γιατί το άτομο εθίζεται στον τζόγο;
Ο τζόγος αποτελεί ψυχική ασθένεια, που προκύπτει ύπουλα και πλήττει ακόμη και τα πιο εγκρατή άτομα, ιδίως αν βρεθούν στο «κατάλληλο» περιβάλλον. Ένας σημαντικός παράγοντας που ωθεί το άτομο στον τζόγο είναι η προσδοκία του κέρδους, που δεν απαιτεί, μάλιστα, μεγάλη προσπάθεια.
Εξίσου σημαντικός παράγοντας είναι, όμως, και η αποκαλούμενη «συγκινησιακή κατάσταση». Τα τυχερά παιχνίδια επιτείνουν το αίσθημα του ανταγωνισμού, το οποίο διεγείρει, με τη σειρά του, συναισθηματικά τον παίκτη είτε χάνει είτε κερδίζει.
Βεβαίως, σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η ψυχική ανάγκη επιβεβαίωσης του «εγώ», ιδίως έπειτα από αποτυχίες σε προσωπικό επίπεδο.
Συνήθως η παθολογική εξάρτηση συγκαλύπτει βαθύτερα ψυχολογικά κενά και αδιέξοδα. Υποσυνείδητα, το άτομο που επαφίεται στην «τύχη» προσδίδει σ’αυτή το ρόλο ενός συμπαραστάτη που του προσφέρει τη ζεστασιά και τη φροντίδα για την ικανοποίηση των ψυχικών αναγκών του. Όπως αναφέρει εθισμένος παίκτης: «Η δράση του παιχνιδιού μ’ έκανε να νιώθω ζωντανός, δραστήριος και ξεχωριστός». Συν τοις άλλοις, τα δυνατά συναισθήματα που προκύπτουν ως αποτέλεσμα του τζόγου συχνά λειτουργούν απελευθερωτικά σε άτομα περισσότερο απομονωμένα και εσωστρεφή, που βρίσκουν την ευκαιρία να εξωτερικεύσουν τα όσα αισθάνονται μόνο στην πράσινη τσόχα.
Ισχυρό κίνητρο είναι επίσης και η περιέργεια, η οποία αφορά κυρίως στα νεαρά άτομα. Στον ηλεκτρονικό τζόγο ενδίδουν ολοένα και περισσότερο οι έφηβοι, με τους Έλληνες εφήβους να καταγράφονται στην τρίτη θέση διεθνώς, ανακαλύπτοντας, πριν ακόμη ενηλικιωθούν, την «αδρεναλίνη» της ρουλέτας και του πόκερ μέσα από την οθόνη του υπολογιστή τους.
Ακόμη, έρευνες δείχνουν ότι οι άνδρες ρέπουν περισσότερο στον τζόγο απ’ ό,τι οι γυναίκες, αφού η μεγάλη πλειοψηφία τους -της τάξης του 89%!- παρουσιάζει τέτοιου είδους τάσεις. Η ένταση σε συνδυασμό με το κίνητρο που προσφέρει ο τζόγος κάνει ιδίως τα άτομα γένους αρσενικού να θέλουν να παίζουν ξανά και ξανά, ώστε να αισθάνονται «ισχυροί».
Πώς μπορεί να ξεφύγει κανείς από την εξάρτηση του τζόγου;
Όταν κάποιος νιώθει εξαρτημένος από τον τζόγο, το πρώτο σημαντικό βήμα είναι να κατανοήσει το πρόβλημά του, ούτως ώστε να μπορέσει να απαλλαγεί από αυτό.
Το να απαλλαγεί, όμως, κάποιος μόνος του απαιτεί μεγάλη αυτοπειθαρχία και κίνητρο από πλευράς του. Ωστόσο, η εξάρτηση από τον τζόγο -όπως και η εξάρτηση από το αλκοόλ ή τα ναρκωτικά- δεν είναι εύκολο να θεραπευτεί χωρίς το άτομο να λάβει βοήθεια μέσω ατομικής ή ομαδικής θεραπείας.
Στη χώρα μας υπάρχουν ομάδες αυτοβοήθειας, οι οποίες λειτουργούν σχεδόν με τον ίδιο τρόπο που λειτουργούν και οι ομάδες των «Ανώνυμων Αλκοολικών». Η συγκεκριμένη θεραπεία εστιάζει στο ότι το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να σταματήσεις να παίζεις επειδή ποτέ δεν θα είσαι σε θέση να αντισταθείς στις απολαύσεις του παιχνιδιού. Μερικές φορές, το να διακόψει κάποιος τον τζόγο οδηγεί σε σοβαρά ψυχολογικά και σωματικά προβλήματα. Είναι, λοιπόν, προτιμότερο να εμπλακούν και οι σύντροφοι ή οι γονείς στη διαδικασία της θεραπείας.
Άλλη θεραπευτική μέθοδος των εξαρτημένων από τον τζόγο είναι να λάβουν βοήθεια μέσω κλινικών για εξαρτημένους ασθενείς ή κλινικών που εξειδικεύονται στην αντιμετώπιση προβλημάτων που σχετίζονται με την κατάχρηση αλκοόλ και ναρκωτικών ουσιών.
Οι ειλικρινείς διαπροσωπικές σχέσεις, η αυτογνωσία και ο αυτοσεβασμός είναι παράγοντες που μειώνουν την πιθανότητα κάποιου να εμπλακεί παθολογικά με τον τζόγο. Εκείνος, όμως, που κυνηγά την τύχη, την κορύφωση του πάθους και την παντοδυναμία του μέσω του πόσο καλός παίκτης είναι στις μάρκες μιας ρουλέτας είναι σημαντικότερο να αποδείξει πόσο καλός παίκτης είναι… στην παρτίδα της ζωής!
Διαβάστε το άρθρο «Τζόγος ποντάροντας ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ» στην πηγή: ΕΠΙΚΑΙΡΑ
