Οι αστοχίες, η κυβερνητική δυστοκία και οι ατυχείς χειρισμοί μπορεί να είναι κοινός τόπος στο πρόγραμμα των ιδιωτικοποιήσεων
(αναγκάζοντας τον Τάκη Αθανασόπουλο να τρέχει να δίνει συνεντεύξεις για να μαζέψει τα ασυμμάζευτα), αλλά στην περίπτωση του ΟΠΑΠ τα πράγματα είναι… ακόμη χειρότερα για την κυβέρνηση. Ο διαγωνισμός που θα έφερνε το μεγαλύτερο ποσοστό των εσόδων από τις ιδιωτικοποιήσεις το 2013 βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού.
Αποχωρήσεις υποψηφίων, νομικές εξελίξεις με σαφείς επιπτώσεις στην αξία της επιχείρησης και αλλεπάλληλες αναβολές στις προσφορές συνθέτουν μια φοβερά περίπλοκη ατμόσφαιρα, η οποία έχει μόνο δύο σενάρια εξόδου.
♦ Το πρώτο είναι η παράταση ή και ματαίωση του διαγωνισμού, για να αποφευχθεί η εξαγορά σε ένα χαμηλό τίμημα.
♦ Το δεύτερο είναι η ολοκλήρωση ανεξάρτητα από το τίμημα, μια και η τρόικα πιέζει για αποτελέσματα.
Και στις δύο περιπτώσεις οι συνέπειες θα είναι δυσάρεστες για το γκουβέρνο, το οποίο θα δει τους τροϊκανούς να το μαλώνουν άγρια, αφού τα έσοδα από το ξεπούλημα του ΟΠΑΠ έχουν προσμετρηθεί στους «φωτεινούς» λογαριασμούς.
Και όπως γνωρίζουμε, κάθε φορά που η κυβέρνηση αποτυγχάνει να πουλήσει, η τρόικα έχει έτοιμη την πολιτικά στριμόκωλη επιλογή: «Πάρτε κι άλλα μέτρα».
Το πρόβλημα όμως για την κυβέρνηση Σαμαρά είναι πως ούτε η τρικομματική της σύνθεση ούτε τα μέχρι σήμερα κατορθώματά της επιτρέπουν πολλά σκληρά μέτρα – άλλωστε αυτόν τον καιρό κάνει ό,τι μπορεί για να τα αποφύγει.
Ματαίως, όπως όλα δείχνουν.
Το παιχνίδι χάθηκε
Όταν οι διεργασίες για την πώληση της κρατικής συμμετοχής στον ΟΠΑΠ άρχιζαν, πριν από σχεδόν έναν χρόνο, κανείς δεν φανταζόταν ότι θα φτάναμε στις σημερινές εξελίξεις. Ο οργανισμός μπορεί να είχε πληγεί από την καταβαράθρωση της χρηματιστηριακής του αξίας, αλλά ακόμη διατηρούσε τα οφέλη του κρατικού μονοπωλίου, τη δυνατότητα να επιλέγει τους στρατηγικούς εταίρους και λόγω της κρατικής του οντότητας να ελέγχει το επίπεδο της φορολόγησης των παιχνιδιών του.
Σήμερα το παιχνίδι αυτό έχει χαθεί σχεδόν εξ ολοκλήρου και τα δεδομένα όσο προχωρούσε προς την πώληση πήγαιναν από το κακό στο χειρότερο.
♦ Το πρώτο βήμα ήταν η επιβολή φόρου 10% επί των κερδών για τους παίκτες του ΟΠΑΠ. Κανείς δεν κατάλαβε γιατί η απόφαση αυτή πάρθηκε αφού είχε ξεκινήσει η διαδικασία ιδιωτικοποίησης.
Όλοι όμως «έπιασαν» ότι η απόφαση θα είχε επίπτωση στην τελική προσφορά του όποιου ενδιαφερόμενου.
♦ Το δεύτερο ήταν η απόφαση της κυβέρνησης να βάλει (τελευταία στιγμή) μια τάξη στην υπόθεση του ιντερνετικού στοιχήματος, με τη διακοπή, μέσω της Επιτροπής Εποπτείας Ελέγχου Παιγνίων, της διαδικτυακής δραστηριότητας όλων των παράνομων εταιρειών που προσφέρουν υπηρεσίες τυχερών παιχνιδιών.
Αυτό είχε αποτέλεσμα γνωμοδότηση του Ευρωδικαστηρίου να βάλει όρια στο αποκλειστικό δικαίωμα του ΟΠΑΠ να οργανώνει και να εκμεταλλεύεται τα τυχερά παιχνίδια στην Ελλάδα.
Η αναμενόμενη απόφαση δίνει δύο επιλογές στην Ελλάδα: Είτε να περιοριστεί στη μεταρρύθμιση του υφισταμένου μονοπωλίου και στην υποβολή του σε αποτελεσματικό και αυστηρό έλεγχο εκ μέρους των δημοσίων Αρχών είτε να επιλέξει την ελευθέρωση της αγοράς. Πρακτικά λοιπόν δεν επηρεάζεται ο ΟΠΑΠ, αλλά η αξία πώλησης.
Με τα εμπόδια να σκάνε το ένα μετά το άλλο στην πορεία της ιδιωτικοποίησης, το ΤΑΙΠΕΔ επιμένει για το τίμημα της κρατικής συμμετοχής στην επιλογή της χρηματιστηριακής αξίας. Δηλαδή την πώληση του ποσοστού στην τρέχουσα τιμή της μετοχής. Με βάση την τιμή αυτήν (7,7 ευρώ), η κεφαλαιοποίηση του 100% του ΟΠΑΠ διαμορφώνεται σε 2,46 δισ. ευρώ. Και καθώς το Δημόσιο θέτει προς πώληση το 33% του οργανισμού, η αναμενόμενη είσπραξη για το συγκεκριμένο ποσοστό δεν ξεπερνά τα 800 εκατ. ευρώ.
«Δίκαιο» τίμημα
Ακόμη και με τα πλήγματα της επιβολής του φόρου και της ευρωαπόφασης για το μονοπώλιο, το τίμημα των 800 εκατ. δεν στέκεται για ένα μαγαζί όπως τους ευχήθηκε; ο ΟΠΑΠ. 0 οργανισμός αξιολογείται στο χρηματιστήριο περίπου στο διπλάσιο των ετήσιων λειτουργικών κερδών του, όταν η αποτίμηση των ομοειδών εταιρειών του κλάδου στο εξωτερικό ανέρχεται σε 6 με 7 φορές τα ετήσια λειτουργικά κέρδη τους.
Άρα, μια «δίκαιη τιμή» για το 100% του ΟΠΑΠ θα κυμαινόταν μεταξύ 5 και 6 δισ. ευρώ. Που σημαίνει ότι το Δημόσιο για το 33% θα έπρεπε να εισπράξει 1,65 έως 2 δισ. ευρώ.
Επίσης η πώληση στη χρηματιστηριακή αξία δεν περιλαμβάνει την τεράστια υπεραξία που έχει ο ΟΠΑΠ, ούτε την «προίκα» που έχει με τις άδειες για τα βιντεολόττο (γνωστότερα ως φρουτάκια) και το διαδικτυακό στοίχημα.
Επίσης, ο ΟΠΑΠ έχει σημαντική μερισματική απόδοση. Ακόμη κι αν δεν βρίσκεται στα επίπεδα της περασμένης δεκαετίας, ο οργανισμός συνεισέφερε στα δημόσια ταμεία 160 εκατ. ευρώ για τη χρήση του 2010 και περίπου 140 για τη χρήση του 2011. Δηλαδή, ακόμη και στα πιο δύσκολα χρόνια τροφοδοτεί με ζεστά εκατομμύρια το κράτος.
Το περίεργο, λοιπόν, είναι ότι, ενώ όλα τα δεδομένα φωνάζουν για μη πώληση του μαγαζιού ή – στη χειρότερη περίπτωση – για πολύ υψηλότερο τίμημα, το ΤΑΙΠΕΔ επέμενε στη χρηματιστηριακή αξία. Τι κάνει κάποιος όταν η λογική δεν συμφωνεί με αυτό που προτείνει; Φωνάζει… έναν «ανεξάρτητο εκτιμητή».
Αυτό έκανε και το ΤΑΙΠΕΔ πριν από μερικά 24ωρα, προκαλώντας τη γενική έκπληξη και ενώ είχε αναβάλει για δεύτερη φορά τις προθεσμίες υποβολής δεσμευτικών προσφορών για τον ΟΠΑΠ.
Ποιο είναι το αντιφατικό; Ότι η εξέλιξη αυτή θεωρείται ήδη ένα μεγάλο μαχαίρι στην ιδιωτικοποίηση, την οποία η κυβέρνηση… βιάζεται να κάνει.
Ερωτήματα
Οι προσφορές από τους υποψήφιους επρόκειτο να κατατεθούν στις 5 Απριλίου, μέσω της προκήρυξης όμως όχι μόνο προκύπτει πως ο εκτιμητής θα έχει στη διάθεσή του τρεις μήνες για την αποτίμηση, αλλά υπάρχει ενδεχόμενο περαιτέρω παράτασης της προθεσμίας. Δηλαδή η επιλογή του εκτιμητή θα γίνει στην καλύτερη περίπτωση μέσα στον Μάρτιο, ενώ η αποτίμηση πιθανόν να γίνει και το καλοκαίρι. Η νέα παράταση δείχνει ότι υπάρχει εμπλοκή, και μάλιστα σοβαρή.
Και βέβαια θέτει μια σειρά από ερωτήματα:
- Πώς θυμήθηκε ξαφνικά το ΤΑΙΠΕΔ ότι χρειάζεται «ανεξάρτητο εκτιμητή», όταν η διαδικασία είχε αρχίσει αμέσως μετά τις εκλογές;
- Γιατί η ίδια αρχή στην περίπτωση του διαγωνισμού των Κρατικών Λαχείων είχε βάλει εξ αρχής ανεξάρτητο εκτιμητή;
- Γιατί η ίδια Αρχή, ενώ αγνόησε την αποτίμηση του ανεξάρτητου εκτιμητή για τα Λαχεία, ζητώντας μια νέα αποτίμηση από τον σύμβουλο αποκρατικοποίησης, τώρα επανέρχεται στον ανεξάρτητο εκτιμητή;
- Πώς μπορεί το ΤΑΙΠΕΔ, διά του προέδρου του Τάκη Αθανασόπουλου, από τη μια να υποστηρίζει ότι οι διαδικασίες για τον ΟΠΑΠ θα έχουν ολοκληρωθεί έως το Πάσχα, αλλά στη συνέχεια να τις μεταθέτει για το καλοκαίρι… και βλέπουμε;
Και μια κρίσιμη λεπτομέρεια:
Όλα αυτά συμβαίνουν ενώ η προσφορά της Ιηtralot για τη σύμβαση τεχνολογικού παρόχου του ΟΠΑΠ έχει διάρκεια έως τις αρχές Απριλίου. Δηλαδή πριν ολοκληρωθεί η νέα διαδικασία. Όμως και η παλαιότερη σύμβαση, με την οποία λειτουργεί το σύστημα του Οργανισμού, λήγει τον Ιούλιο.
Κατόπιν τούτων, τα ενδεχόμενα είναι μόνο δύο: η κυβέρνηση είτε έχει μπλέξει τα τρυφερά της μπούτια είτε έχει λάβει ήδη αποφάσεις οι οποίες έχουν ανάγκη από ένα προσωρινό «μπλοκάρισμα» για να τρέξουν λίγο αργότερα χωρίς εμπόδια. Ποια ακριβώς είναι η αλήθεια θα φανεί πολύ σύντομα…
Διαβάστε το άρθρο «Το μεγάλο στοίχημα για τον ΟΠΑΠ» στην πηγή: ΠΟΝΤΙΚΙ
